رایانش ابری چیست ؟

رایانش ابری از کجا به وجود آمد ؟

پیدایش مفهوم اساسی رایانش ابری به دهه ۱۹۵۰ برمیگردد. جان مک کارتی در سال ۱۹۶۱ هنگام سخنرانی بیان کرد: محاسبات ممکن است روزی به مانند ابزار عمومی، سازماندهی شوند. (جورج و همکاران، ۲۰۱۱).

در شرکت های فناوری اطلاعات، هیچ تعریف تخصصی واحدی برای رایانش ابری وجود ندارد و کاربران آن را بر اساس درک خود تعریف می کنند. همچنین برنامه ها، پلت فرم و زیرساخت از طریق اینترنت می باشد. رایانش ابری  در تعریف ساده تر آن “ارائه خدمات کامپیوتر در اینترنت” به جای پرداخت هزینه به تولید و فن آوری اطلاعات نصب شده بر روی کامپیوتر شخصی است که ممکن است  برای نگه داری داده ها و نرم افزارها از امکانات شرکت های دیگر نیز استفاده شود (پیله وری و اربابیان ، ۲۰۱۱)

به این ترتیب، هر زمان که منابع خصوصی مؤسسه آموزشی یا پژوهشی مورد نظر برای راه اندازی و نگهداری سیستم یادگیری و آموزش الکترونیکی کافی نباشد، می توان ماشین های مجازی مورد نیاز آن را بر روی ابر عمومی به اجرا درآورد. بنابراین، سرویسی ارائه می شود که با تلفیق « ابر هیبرید » یادگیری و آموزش الکترونیکی در یک سرویس های ابر خصوصی و عمومی در سطوح مختلف زیرساخت، بستر و نرم افزار از مزایای هر دو مدل برخوردار خواهد بود به این ترتیب، ضمن ساده تر شدن امکان مقیاس پذیری سیستم، امکان به کارگیری کارآمد و بر حسب نیازِ منابع فراهم می شود و هزینه های مدیریت منابع، راه اندازی و نگهداری سیستم ارائه دهنده سرویس یادگیری و آموزش الکترونیکی کاهش می یابد. (پیله وری و داوری ، ۱۳۹۴)

موسسه ملی استاندارد و فناوری امریکا  رایانش ابری را یک مدل برای دسترسی آسان، همه جا حاضر و در زمان نیاز  معرفی می کند. در این تعریف، رایانش ابری به استخری  از منابع و زیرساخت های گوناگون تشبیه می شود که در آن منابع محاسباتی اعم از شبکه، خادم ها، برنامه های کاربردی و سرویس ها براساس نیاز، قابل پیکربندی می باشند. این دسترسی در کمترین زمان ممکن توسط ارائه دهندگان سرویس مدیریت شده و برای کاربران فراهم می گردد. (ملل و گرانس، ۲۰۱۱) .

تاریخچه رایانش ابری

مفاهیم ابتدایی رایانش ابری به دهه ی ۱۹۶۰ میلادی برمی گردد. این مفهوم که توسط جان مک کارتی از بنیانگذاران هوش مصنوعی ارائه شد؛ بعدها مورد بررسی بیشتری قرار گرفت. اما رایانش ابری به صورتی که در حال حاضر آن را میشناسیم و در اختیار همگان قرار گرفته از سال ۲۰۰۶ توسط سایت آمازون انجام شده است. این سایت در سال ۲۰۰۶ امکان دسترسی به سیستم خود را از طریق وب سرویس های آمازون بر پایه ی رایانش ابری ارائه کرد. وب سرویس های آمازون زیرساخت های فن آوری اطلاعات را به صورت سرویس های انعطاف پذیر به مشتریان ارائه میدهد که شامل سرویس های رایانشی، ذخیره سازی، تحویل محتوا، پایگاه داده، تجارت الکترونیک، پرداخت و صورتحساب و … میباشد. یک سال بعد یعنی سال ۲۰۰۷، گوگل و IBMپروژه ای در مقیاس بزرگ در زمینه ی رایانش ابری آغاز کردند. (آمود و رودیس ۲۰۱۵).

لایه های رایانش ابری

وقتی از رایانش به صورت یک ابر حرف می‌زنیم بهتر است یک ابر کامپیوتری را به دو بخش انتهایی و ابتدایی تقسیم کنیم. این دو قسمت توسط یک شبکه به هم متصل می‌شوند. این شبکه معمولاً اینترنت است. بخش ابتدایی همان قسمتی است که کاربران مشاهده می‌کنند و اطلاعات و شکل ظاهری نرم‌افزارها است. بخش انتهایی همان “ابر” کامپیوتری است که رایانش‌ها را در بر می‌گیرد. نرم‌افزاری که برای ارتباط با بخش انتهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز جزو بخش ابتدایی است. بخش انتهایی یا همان ابر، از چندین کامپیوتر و سرور و واحدهای ذخیره تشکیل شده‌است. از نظر نرم‌افزاری، ابر دارای هر گونه نرم‌افزاری می‌تواند باشد و در این میان نیز کامپیوتری وظیفه مدیریت ابر و نظارت بر ترافیک و تبادلات اطلاعات را دارد. در داخل خود کامپیوترها نرم‌افزارهای چند منظوره‌ای(میان افزار/رابط  (Middleware نیز وظیفه تنظیم پردازش‌ها و ارسال اطلاعات به ابر را دارند. در حالت کلی و جامع رایانش ابری شامل ۳ لایه هست که در ادامه به شرح و تفسیر هر یک خواهیم پرداخت . مقاله باتیستا و همکاران در سال ۲۰۱۷ با عنوان  “یک رویکرد مبتنی بر QoS برای پردازش ابری با توجه به ویژگی های عملکرد و امنیت” ، سه لایه تاثیرگذار بر امنیت رایانش ابری (SaaSوIaaS,PaaS) را در نظر گرفته است که با توجه به مقاله مذکور ، در این پژوهش نیز از همان سه متغیر استفاده شد که در ادامه به تشریح و اندازه گیری امنیت هر یک بطور کامل خواهیم پرداخت . (باتیستا و همکاران  ۲۰۱۷)